Rối loạn nội tiết tố là tình trạng xảy ra khá thường xuyên và gây ra những xáo trộn trong cuộc sống và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe phụ nữ bởi nó tác động xấu đến hoạt động của tử cung, buồng trứng, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh phụ khoa nguy hiểm,… Do đó, chị em cần có hiểu biết nhất định về tình trạng rối loạn nội tiết tố là gì, nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả.
Rối loạn nội tiết tố nữ là gì? khắc phục rối loạn nội tiết tố sau sinh
Rối loạn nội tiết tố là gì?
Hệ nội tiết trong cơ thể người có nhiệm vụ tiết ra các hormone (nội tiết tố) và phối hợp với hệ thần kinh để điều chỉnh sự chuyển hóa cũng như các chức năng sinh lý tự nhiên của cơ thể. Khi các nội tiết tố ở trạng thái cân bằng bình thường thì mọi mọi hoạt động đều diễn ra một cách ổn định. Nhưng nếu vì một nguyên nhân nào đó mà có sự dư thừa một hay nhiều loại hormone, thế cân bằng này không được duy trì dẫn đến sự rối loạn nội tiết.
Nguyên nhân gây rối loạn nội tiết tố là gì?
Trong cơ thể người phụ nữ có hai kích thích tố vô cùng quan trọng, một quyết định toàn bộ vẻ đẹp và nét nữ tính của chị em gọi là nội tiết tố nữ Estrogen, hormone còn lại là Progesterone đóng vai trò chính trong việc điều hòa chu kì kinh nguyệt, tác động tốt đến tử cung.
Sự rối loạn nội tiết tố được dùng chủ yếu để chỉ tình trạng mất cân bằng giữa hai loại hormone này bởi chỉ cần một sự thay đổi nhỏ nào dấn đến chênh lệch mật độ Estrogen – Progesterone cũng có thể dẫn đến sự xuất hiện các triệu chứng.
Nguyên nhân của tình trạng mất cân bằng này có thể kể đến như:
Do tác dụng của thuốc tránh thai
Một trong những thành phần chính của thuốc tránh thai là estrogen tổng hợp và nếu sử dụng thường xuyên trong một thời gian dài sẽ dẫn đến tình trạng dư thừa estrogen gây mất cân bằng nội tiết tố.
Thiếu ngủ
Nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng phụ nữ khi không được ngủ đủ giấc, có ít nhất 10 loại hormone trong cơ thể bị ảnh hưởng, trong đó bao gồm cả 2 loại hormone chính, ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn (tim mạch), sức khỏe tinh thần và khả năng sinh sản.
Thiếu dinh dưỡng
Một số chị em phụ nữ vì muốn duy trì vóc dáng thon gọn, nhất là phụ nữ muốn nhanh chóng lấy lại vóc dáng sau sinh thực hiện chế độ ăn kiêng rất khắc nghiệt khiến cơ thể thiếu dinh dưỡng trầm trọng. Đặc biệt việc loại bỏ gần như hoàn hoàn toàn chất béo ra khỏi khẩu phần ăn khiến cho tuyến yên gửi tín hiệu đến buồng trứng ngừng sản xuất estrogen.
Căng thẳng
Những áp lực từ công việc và cuộc sống khiến chị em dễ rơi vào trạng thái căng thẳng thần kinh, stress kéo dài gây ra rối loạn nội tiết tố. Điều này lí giải tại sao phụ nữ bị stress thường khô âm đạo, da nhăn, giảm ham muốn tình dục,…
Môi trường làm việc
Phụ nữ thường xuyên tiếp xúc với các chất độc hại có trong môi trường sống và làm việc chẳng hạn như thuốc trừ sâu thường có chu kì kinh nguyệt dài hơn người bình thường – một trong những biểu hiện rối loạn nội tiết tố.
Biểu hiện chứng rối loạn nội tiết tố
Rối loạn kinh nguyệt
Sự hoạt động của các nội tiết tố nữ có mối liên hệ chặt chẽ với chu kì kinh nguyệt ở nữ giới vì nó có vai trò trong việc điều chỉnh chức năng buồng trứng, tử cung. Do đó nếu chu kì kinh nguyệt đang đều đặn bình thường bỗng nhiên dài ra hay ngắn đi không rõ nguyên nhân, đau bụng kinh thì rất có thể là do hiện tượng rối loạn nội tiết tố gây nên.
Thay đổi sắc tố da
Khi nội tiết tố ổn định, làn da của chị em sẽ được duy trì độ ẩm và đàn hồi, điều tiết bã nhờn,… Do đó khi bị rối loạn nội tiết, da chị em thường khô, nhăn nheo, sạm, xuất hiện nhiều các vết nám ảnh hưởng nhiều đến tính thẩm mỹ làm giảm sút sự tự tin của chị em.
Thường xuyên mắc các bệnh phụ khoa
Nhiều chị em có đời sống tình dục lành mạnh và luôn quan tâm chăm sóc, giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ nhưng vẫn thường xuyên mắc các bệnh phụ khoa. Lí giải về tình trạng này, các bác sĩ cho rằng có liên quan đến rối loạn nội tiết. Do khi hoạt động sản xuất nội tiết bị trục trặc, thành âm đạo không được bôi trơn, môi trường trong âm đạo thay đổi tạo cơ hội cho các vi khuẩn tấn công gây viêm nhiễm và gây ra các bệnh phụ khoa có liên quan đến nhiễm trùng đường sinh dục.
Giảm ham muốn tình dục
Hai loại hormone Estrogen và Progesterone có vai trò duy trì ham muốn tình dục ở phụ nữ. Khi nồng độ các hormone này thay đổi, phụ nữ thường giảm ham muốn tình dục, khó đạt được khoái cảm trong khi giao hợp. Thêm nữa, khi bị suy giảm nội tiết, cơ thể thường trong trạng thái mệt mỏi nên chị em cũng có tâm lý không mặn mà chuyện chăn gối như những người bình thường.
Các biểu hiện khác
Bên cạnh những triệu chứng điển hình, chị em phụ nữ bị rối loạn nội tiết tố thường có cảm giác mệt mỏi, thất vọng, dễ nổi nóng, tâm trạng nặng nề căng thẳng. Bên cạnh đó, tình trạng tăng sản tuyến vú diễn ra khiến ngực sưng đau, tăng cân nhanh chóng, tăng huyết áp, rụng tóc, rậm lông, mọc mụn trứng cá,… cũng là những biểu hiện thường gặp khiến ở những người bị rối loạn nội tiết.
Rối loạn nội tiết tố là tình trạng đáng lo ngại vì nó không chỉ gây ra những triệu chứng tác động xấu đến tâm lý và sức khỏe mà còn là một trong những nguyên nhân gây vô sinh thông qua những bệnh lý phụ khoa như lạc nội mạc tử cung hay các bệnh liên quan đến chức năng buồng trứng,… tác động đến quá trình thụ thai. Do đó, cần được điều trị càng sớm càng tốt.
Điều trị rối loạn nội tiết tố
Khi có dấu hiệu rối loạn nội tiết tố, chị em nên nhanh chóng đi thăm khám xác định tình hình và lắng nghe lời khuyên của bác sĩ để có thể điều trị chứng rối loạn một cách hiệu quả.
Để cân bằng nội tiết tố, bác sĩ thường khuyên chị em thực hiện các điều sau:
- Điều chỉnh chế độ ăn uống: đảm bảo một thực đơn đầy đủ, cân bằng các chất dinh dưỡng, uống đủ nước. Theo đó, để bổ sung estrogen, chị em có thể bổ sung các loại thực phẩm có tác dụng làm tăng nội tiết tố nữ như: đậu nành, cà rốt, khoai tây, các loại rau cải,… tránh xa các thực phấm chế biến sẵn, các loại đồ ăn nhanh không tốt cho sức khỏe.
- Luyện tập thể thao đều đặn: Lựa chọn bài tập hay một môn thể thao phù hợp với thể trạng của mình và duy trì luyện tập khoảng 20 phút mỗi ngày, kết hợp với việc ngủ đủ giấc không chỉ giúp chị em có một cơ thể khỏe mạnh, tăng khả năng đề kháng mà còn có tác dụng lớn trong việc cân bằng và ổn định nội tiết tố.
- Giữ tâm trạng thoải mái vui vẻ: Những áp lực, căng thẳng, stress, đến từ công việc và cuộc sống vừa là nguyên nhân vừa là biểu hiện của chứng rối loạn nội tiết tố. Vì vậy, để chấm dứt cũng như ngăn ngừa tình trạng này, chị em cần tạo cho mình những thú vui giải trí để giữ tâm trạng luôn vui vẻ thoải mái, tránh căng thẳng mệt mỏi, suy nghĩ tiêu cực,…
Phụ nữ sau sinh phải đối mặt với nhiều nguy cơ về sức khỏe. Sự đau đớn sau sinh con, sự vất vả chăm con cộng thêm sức khỏe suy giảm càng khiến phụ nữ sau sinh mệt mỏi, dễ bị trầm cảm. Cân bằng nội tiết tố nữ sau sinh như thế nào là giải pháp mà mọi mẹ bỉm sữa nên biết để giúp cuộc sống mình dễ chịu hơn.
Rối loạn nội tiết tố nữ sau sinh được coi là tình trạng thay đổi nội tiết tố của phụ nữ sau bước ngoặt sinh sản.
Sự thay đổi này gây suy giảm, mất cân bằng estrogen, là một hormone quan trọng của phụ nữ. Hiện tượng này xảy ra sau khi sinh con với một tốc độ rất nhanh.
Nguyên nhân mất cân bằng nội tiết tố nữ sau sinh
Ở giai đoạn của thai kỳ, khi mà nhau thai phát triển thì lượng estrogen trong cơ thể chị em phụ nữ tăng lên khá nhiều giúp cho tuyến vú cũng như các cơ quan khác của người mẹ phát triển phù hợp với sự lớn lên của bé.
Sau khi sinh con, nhau thai bong ra khiến nguồn estrogen bị mất đi đột ngột gây mất cân bằng nội tiết tố nữ.
Prolactin là một chất có vai trò rất cần thiết cho sự tiết sữa của người mẹ, vì vậy bà mẹ sau sinh cần rất nhiều prolactin.
Tuy nhiên prolactin và estrogen lại trái ngược nhau. Từ đó sự tăng lên của prolactin lại là một trở ngại lớn khi nó ức chế sự tăng trưởng của estrogen gây suy giảm nội tiết càng trầm trọng.
Mẹ bỉm sữa nên biết cách cân bằng nội tiết tố nữ sau sinh để khỏe mạnh hơn
Ảnh hưởng của mất cân bằng nội tiết tố nữ sau sinh
- Nguy cơ suy giáp: Lượng Estrogen đi lên dễ gây viêm nhiễm tuyến giáp.
- Nguy cơ suy thượng thận: Khu vực thượng thận quá tải về hoạt động do lượng nội tiết tố tăng cao, làm tăng sự mệt mỏi, stress cũng như căng thẳng.
- Hạnh phúc vợ chồng: Sau sinh, sự rối loạn nội tiết tố dẫn đến tình trạng khô hạn, đau rát khiến chị em giảm ham muốn, điều này khiến nhiều chị em lo lắng, tự ti, xa lánh, ngại gần gũi với chồng dần dần sẽ ảnh hưởng đến hạnh phúc. Hơn nữa nội tiết tố nữ suy giảm cũng khiến sắc đẹp của chị em giảm dần làn da nhanh lão hóa dẫn đến tự ti, mặc cảm, lo âu.
- Ngoài ra một số dấu hiệu do mất cân bằng nội tiết sau sinh gây ra như: rối loạn kinh nguyệt, rụng tóc, mất ngủ, giảm trí nhớ, tim đập nhanh, táo bón, sụt cân…
Cân bằng nội tiết tố nữ sau sinh như thế nào
+Suy nghĩ tích cực: Đây là cách đánh vào tâm lí nhằm xua tan đi những mệt mỏi căng thẳng, bởi đây chính là những tác nhân chính gây mất cân bằng nội tiết tố nữ.
+Ngủ đủ giấc: Mỗi ngày đủ 7-8 tiếng, tưởng chừng như không quan trọng nhưng nó sẽ khiến estrogen được sản sinh nhiều và hiệu quả nhất.
+Vận động cơ thể: Rất xứng đáng khi rất nhiều nghiên cứu đưa ra rằng tập luyện là yếu tố quan trọng quyết định sức khỏe.
Tham gia thể dục thể thao thường xuyên sẽ giúp cân bằng nội tiết tố nữ, các môn tốt cho nội tiết như đi bộ, yoga,…
Tranh thủ thời gian vận động để giúp cơ thể cân bằng nội tiết
+Ăn thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu estrogen đặc biệt là hạt lanh, hạt mè, hạt dẻ, bông cải xanh, đậu nành, chất xơ, sản phẩm giàu vitamin, trứng gà, cá hồi, quả bơ, dâu tây….
+ Nói không với thức uống có cồn và cà phê: Sử dụng những thức uống chứa cồn như bia rượu đều sẽ dẫn đến mất cân bằng nội tiết tố nữ sau sinh, ngược lại uống nhiều cà phê sẽ làm tăng mức estrogen trong cơ thể dễ gây mất cân bằng.
+Bổ sung estrogen: Để thoát khỏi mệt mỏi và cân bằng nội tiết tố sau sinh chị em thì chính việc bổ sung nội tiết tố estrogen là điều cần thiết, và hiện nay có 2 phương pháp phổ biến giúp ta làm điều đó: thay thế hormone và bổ sung bằng thảo dược.
Ngoài ra cũng có thể sử dụng một số loại thực phẩm chức năng có nguồn gốc thảo dược theo chỉ dẫn của bác sĩ để cân bằng nội tiết. Hiện nay cũng có khá nhiều chị em do tình trạng rối loạn khá nghiêm trọng đã lựa chọn ứng dụng liệu pháp thay thế hormone, thường là các hormone hóa dược.
